I-Competition Tribunal (Tribunal) igunyaze ngokombandela ukuhlanganiswa okuhlongozwayo phakathi kweqembu labezindaba lase-France, i-Groupe Canal+ SAS (Canal+) kanye nomqhubi we-TV okhokhelwayo waseNingizimu Afrika, iMultiChoice Group Limited (MultiChoice Group).
Isinqumo sesiGungu silandela ukulalelwa kokuhlanganiswa lapho izethulo zomlomo zenziwa: Ikhomishana Yezokuncintisana (Ikhomishana); amaqembu ahlanganisiwe; uMnyango Wezohwebo, Izimboni kanye Nokuncintisana (i-dtic); I-Media Monitoring Africa (inhlangano engenzi nzuzo yobuntatheli obunesimilo nobungakhethi); kanye ne-Pambili Media (i-ejensi yefilimu neyobuciko egxile ekuxoxeni izindaba zasesinema). I-SABC nayo ibihlose ukubamba iqhaza kodwa, ngaphambi kokuthi kuqulwe icala, yazisa iTribunal ngesinqumo sayo sokuhoxa. Ikuqinisekisile ukuthi ayiphikisani nokuhlanganiswa okuhlongozwayo. IBlack Business Council nayo yenza izethulo ezibhalwe phansi kodwa ayizange ibambe iqhaza ekuqulweni kwaleli cala. I-Zazi PN (SPV) (Pty) Ltd (Zazi), inkampani ephethe utshalomali, yenze iziphakamiso ezibhaliwe kodwa yabe isihoxisa ukuhlanganyela kwayo.
Ngesikhathi sokulalelwa kwecala, iMedia Monitoring Africa yenza izethulo mayelana nobuningi bemithombo yezindaba kanye nomthelela ongaba khona wokuhlanganiswa okuhlongozwayo emalungelweni omthethosisekelo enkululeko yokukhuluma kanye nokufinyelela olwazini. Igcizelele ukubaluleka kwemibandela ethile ephakanyiswe yiKhomishana futhi yacela ukuba kube nezinhlinzeko zokuqapha ezingcono ezifakwe emigomeni ezobekwa yisiGungu.
I-Pambili Media yenza izethulo mayelana nalokhu: ukungabi nabunikazi bokuqukethwe okulalelwayo nokubonwayo ngabadali bokuqukethwe abahlinzeka ngokuqukethwe kokuthandwa yi-Multichoice, ababa abanikazi bokuqukethwe (ngaphansi kwemithetho ye-copyright); ukukhulisa ukuthengwa kokuqukethwe kwasendaweni okulalelwayo nokubukwayo Kwabantu Ababencishwe amathuba ngaphambilini (HDPs); kanye nobunikazi bamasheya babadali bokuqukethwe bendawo ebhizinisini elihlanganisiwe.
UmongoI-Canal+ iyingxenye yeqembu lemidiya yomhlaba wonke elinemisebenzi ehlanganisa ukukhiqizwa kokuqukethwe, ukukhangisa, ukuthuthukiswa kwegeyimu yevidiyo nokushicilela. ENingizimu Afrika, imisebenzi yayo ibandakanya ukuhlinzeka ngokuqukethwe okulalelwayo nokubonwayo, okuhlanganisa ne-MultiChoice Group. Ngaphambilini iCanal+ yayithole ingxenye engaphezu kuka-45% ku-MultiChoice Group. Ngonyaka odlule inikele ngokuthenga amasheya asele.
Lokhu kuthengiselana kuhilela ukuthengwa okuhlongozwayo yiCanal+ kuze kufike ku-100% wamasheya avamile akhishiwe e-MultiChoice Group okungebona abakwaCanal+ (ngaphandle kwamasheya kamgcinimafa) ngesipho esiyisibopho esenziwe ngokoMthetho Wezinkampani 71 ka-2008 (njengoba uchitshiyelwe) kubanikazi balaba banikazi abasele.
I-MultiChoice Group isebenza eNingizimu Afrika nakuyo yonke i-Sub-Saharan Africa. Izinkampani ezingaphansi kwayo kubalwa iDStv, Showmax, SuperSport nezinye izinto zemidiya. I-Multichoice Group ithumele ukuthi, phakathi kokunye, ibhekene nokuncintisana okukhulayo emakethe yokusakaza emhlabeni wonke kanye nengcindezi yezezimali ekhulayo ngenxa yalokho.
ICanal+ kanye neMultiChoice Group bacele i-Tribunal ukuthi iqhubeke nokuqulwa kwecala okuphuthumayo, i-Tribunal engakwazi ukukwamukela njengoba kungekho muntu wesithathu ophikisana nalokhu kuhlangana. Ukulalelwa kwecala kwenzeke ngomhlaka-17 no-18 Julayi 2025 futhi iNkantolo yakhipha umyalo wayo ngomhla zingama-22 kuJulayi 2025.
Ikhomishana iphakamise ukuthi ukuhlanganiswa kugunyazwe, kuncike emgodleni wemibandela amaqembu ahlanganisiwe avumelene ngayo. Le mibandela yathuthukiswa yiKhomishana kanye nezinhlangothi ezihlanganisiwe kulandela ukulalelwa kweNkundla yokulalela lapho iNkundla yabuza imibuzo futhi yancoma izinguquko ezithile, kanye nokuthuthukiswa, kwemibandela yokuqinisekisa: (i) ukuphoqelelwa kwazo; kanye (ii) nokuqapheleka. Ukuqaliswa kwemibandela kuzohambisana nezinqubo zokubika nokuqapha. Kulandela isifinyezo ngezansi.
IzimoUmsebenzi
ICanal+, iMultichoice Group Limited kanye neMultiChoice (Pty) Ltd (“LicenceCo”) ngeke idilize noma yibaphi abasebenzi eNingizimu Afrika ngenxa yokuhlangana isikhathi esiyiminyaka emithathu kusukela ngosuku lokuqalisa kokuhlanganisa. Baphinde bazibophezele ngokuthi ngeke kube nemiphumela emibi emigomeni nemibandela yokuqashwa kwabasebenzi beCanal+, MultiChoice Group Limited kanye neLicenceCo eNingizimu Afrika ngenxa yokuhlangana.
Ukuphromothwa kobunikazi ngama-HDP nabasebenzi
I-LicenceCo izoqoshwa ngaphambi kokuqaliswa kokuhlanganisa futhi ngeke ibe yingxenye yomsebenzi. I-LicenceCo iyingxenye ye-Multichoice Group enelayisensi yokusakaza futhi yenza izinkonzo zayo zokusakaza.
Amaqembu ahlanganisiwe azibophezele ezinhlelweni ezizoholela ekutheni iningi lezabelo ze-LicenceCo, izintshisekelo zezomnotho nezokuvota zibanjwe ukuze kuzuze ama-HDP nabasebenzi, ngemva kokuhlanganiswa. Ikakhulukazi, lapho kuqaliswa ukuhlanganisa:
- Izintshisekelo zePhuthuma Nathi Investments (RF) Limited ku-LicenceCo zizothuthukiswa. UPhuthuma Nathi, njengamanje onamasheya angama-25% angaqondile ku-LicenceCo (ngokuhlanganyela kwakhe ngqo ku-MultiChoice South Africa Holdings (Pty) Ltd), uzoba umnikazi wamasheya oqondile ku-LicenceCo. Ubunikazi bayo obuqondile bamasheya, amalungelo okuvota kanye nentshisekelo yezomnotho kuzokhula, nge-ecng amalungelo kanye nentshisekelo yezomnotho izokhula, kanti intshisekelo yezomnotho izokhuphuka ifinyelele ku-27%.
- Kuzokwethulwa abanikazi bamasheya abasha be-HDP. Laba banikazi bamasheya abasha be-HDP bazoba namasheya aqondile, amalungelo okuvota kanye nentshisekelo yezomnotho ku-LicenceCo.
- Kuzosungulwa i-trust yobunikazi egxile kubasebenzi. I-trust izoba umnikazi wamasheya oqondile ku-LicenceCo onentshisekelo yamasheya, amalungelo okuvota kanye nentshisekelo yezomnotho ku-LicenceCo. I-trust izosetshenziswa ngokuhambisana nemigomo ethile yokuklama echazwe ezimweni.
- Amasheya e-HDP ku-Orbicom (Pty) Ltd azokwengezwa. Izinhlaka ezihlanganisiwe zizozibophezela ukwenza amalungiselelo azokwandisa ukuba namasheya okuphumelelayo kwe-HDP ku-Orbicom, inkampani engaphansi kwe-MultiChoice Group esebenza njengomsabalalisi wayo wamasignali.
Imisebenzi yokusakaza ye-MultiChoice Group yenziwa yi-LicenceCo, enelayisensi yezinsizakalo zokusakaza kumabonakude okubhaliselwe kwezentengiso eNingizimu Afrika. Njengoba kubonisiwe ngenhla, ngaphambi kokuthi kuqaliswe ukuhlanganiswa okuhlongozwayo, i-LicenceCo izohlukaniswa ne-MultiChoice Group futhi ngeke itholwe yiCanal+. Lokhu kwehlukaniswa (“carve out”) kuyadingeka ukuze kuhambisane nesigaba sama-64 soMthetho Wezokuxhumana Ngogesi wama-36 wezi-2005, ovimbela izinhlangano zakwamanye amazwe ekulawuleni izinsiza zokusakaza eNingizimu Afrika.
Ngokwemibandela ebekiwe, ngemva kokuqaliswa kokuthengiselana okuhlongozwayo, iCanal+ kanye neMultiChoice Group Limited ngeke basebenzise noma yiziphi izimo zokulawula ezihlongozwe esigabeni 12 soMthetho Wokuncintisana nge-LicenceCo.
Isivumelwano sabanikazi bamasheya be-LicenceCo kanye nememorandamu yokufakwa kwezimali ngeke kusuke emigomeni ethile yokuphatha lapho ukwenza kanjalo kuyoba ukunikeza ukulawula kunoma yimuphi umninimasheya. Noma yiluphi ushintsho olunjalo lokulawula luyokwaziswa kuKhomishana.
Indlunkulu kanye Nokufakwa ohlwini
Kokubili i-MultiChoice Group kanye ne-LicenceCo zizohlala zihlanganisiwe futhi zinekomkhulu eNingizimu Afrika. Ngokuya ekugunyazweni kwemithetho, iCanal+ izofaka ohlwini lwesibili lwangaphakathi ku-JSE phakathi nezinyanga eziyisishiyagalolunye zokuqaliswa kokuhlanganisa noma ukukhishwa ohlwini kweMultiChoice Group Limited.
Ukuthuthukiswa kwabahlinzeki
Ukweseka ukubamba iqhaza kwamafemu alawulwa ama-HDP kanye Namabhizinisi Amancane, Aphakathi Namancane (ama-SMME) emkhakheni wezokusakaza waseNingizimu Afrika -
Izindleko kokuqukethwe kwasendaweni:
Ibhizinisi elihlanganisiwe kanye ne-LicenceCo ngokuhlangene, esikhathini esithile, bazosebenzisa inani elithile (elifunwe njengeliyimfihlo amaqembu ahlangeneyo) ekutholeni, ekukhipheni nasekukhiqizeni okuqukethwe okujwayelekile kokuzijabulisa nezemidlalo kwaseNingizimu Afrika. Lokhu kuzobandakanya okuqukethwe okuvela kumafemu alawulwa yi-HDP, phakathi kokunye.
Ukuthengwa kwama-SMMEs nama-HDPs:
Ibhizinisi elihlanganisiwe kanye ne-LicenceCo ngokuhlanganyela, esikhathini esithile, bazothenga izimpahla namasevisi ezinkampanini ezilawulwa yi-HDP- kanye ne-SMME- eNingizimu Afrika, ngenani lenani elishiwo (elifunwe njengemfihlo amaqembu ahlanganisiwe).
I-Corporate Social Investment (CSI)
Inkampani ehlanganisiwe ne-LicenceCo izotshala imali ethile (ethi iyimfihlo amaqembu ahlanganisiwe) mayelana nezinhlelo ze-CSI eNingizimu Afrika njenge-MultiChoice Talent Factory, i-DStv Diski Challenge, i-Let's Play Playing Fields, ne-DStv Schools Netball Challenge.
Thumela iphromoshini
Ibhizinisi elihlanganisiwe lizohlonza amathuba okwandisa ukutholakala kokuqukethwe kokuzijabulisa okujwayelekile kwaseNingizimu Afrika okukhiqizwa kuleli ezindaweni lapho izinsiza ze-MultiChoice Group zokuthengisa ezilalelwayo zazingekho ngaphambili.
Uhlelo lweCanal+ University
ICanal+ izokwethula izici ezifanele zoHlelo lweNyuvesi yaseCanal+ eNingizimu Afrika. Esikhathini esibekiwe, amaqembu ahlanganisiwe azohlonza futhi asebenzise izinhlelo zokuqeqesha ezifanele ukuze zikhishwe eNingizimu Afrika. Amaqembu ahlanganisiwe azophinde abike minyaka yonke kuKhomishana, eqinisekisa inani eliphelele lamahora okuqeqeshwa anikezwayo kanye nenani lama-HDP asebethamele lezo zifundo.
Ukwelulwa kwesivumelwano se-SABC-LicenceCo
I-LicenceCo izovuma ukuphothula isivumelwano esisha ne-SABC mayelana nesiteshi Sezindaba sakwa-SABC iminyaka emihlanu eyengeziwe kusukela ngosuku lokuphelelwa yisikhathi kweSivumelwano se-SABC LicenceCo samanje, ngemigomo nemibandela engahambisani neSivumelwano samanje se-SABC-LicenceCo. Lesi sivumelwano siyisivumelwano sokuphakelwa kwesiteshi sezentengiselwano esiphethwe phakathi kwe-SABC ne-LicenceCo, ngokwemibandela lapho isiteshi se-SABC News sisakazwa njengengxenye yezinhlelo ze-DStv.
I-LicenceCo kufanele futhi iqinisekise ukwehlukahlukana kokuqukethwe kwezindaba ekusakazayo. I-LicenceCo, isikhathi esithile (ethi iyimfihlo amaqembu ahlangeneyo) izohlanganisa iziteshi eziningi zezindaba zaseNingizimu Afrika (ezithi ziyimfihlo amaqembu ahlangeneyo) kuma-bouquet afanelekile ahlinzekwa yi-LicenceCo ngaphansi komkhiqizo we-DStv.
Imicimbi yezemidlalo yamazwe ngamazwe lapho amaqembu esizwe aseNingizimu Afrika noma abantu abamele iNingizimu Afrika bebamba iqhaza
Uma ibhizinisi elihlanganisiweithola amalungelo omcimbi wezemidlalo wamazwe ngamazwe lapho amaqembu esizwe aseNingizimu Afrika ebamba iqhaza kuwo noma abantu abathile bekhethwa yiNingizimu Afrika ukuba bayimele, iyokwenza kutholakale amalungelo emidlalo/imicimbi yaseNingizimu Afrika kubasakazi bezwe basakazwa mahhala ngokwemibandela yokuthengisa enengqondo. nemibandela
Kukhishwe ngu:
Gillian de Gouveia, Umphathi Wezokuxhumana
Egameni leCompetition Tribunal yaseNingizimu Afrika
Iseli: +27 (0) 82 410 1195
I-imeyili: GillianD@comptrib.co.za
Twitter: @comptrib
Emuva kokukhishwa kwemidiya